Keywords
compound names
name-based toponyms
transonymic relations
name-based toponyms
transonymic relations
Abstract
The aim of the article is to present selected Slavic compound names, including first names reconstructed from toponyms, which are the basis of the oldest place names (i.e. recorded in the Medieval documents). The paper announces a broader research project which aims to present an overall perspective of the anthroponymic motivation of geographical names from onomastic-linguistic, historical, demographic-migratory, geographical and frequency-based aspects. This study will focus upon a variety of topics, such as: chronology, frequency, geography of the name-based toponyms, their onomastic variants and morphological structure. Moreover, the following issues will be indicated: resources and the spread of the naming structures, the survivability and productivity of certain name groups in the toponymic nomination process. Cultural, ideological, religious and social causes which favor the production of certain types of names, including compound names, will be indicated.
References
Bańkowski, A. (1976). W sprawie semantyki staropolskich imion dwuczłonowych. Onomastica, XXI, s. 307–316.
Bańkowski, A. (1984). Staropolskie imiona dwuczłonowe z osobliwymi składnikami. Onomastica, XXIX, s. 127–160.
Bańkowski, A. (1988). Staropolskie imiona półtoraczłonowe. W: K. Zierhoffer (red.), V Ogólnopolska Konferencja Onomastyczna, Poznań 3–5 września 1985. Księga referatów. Poznań: UAM, s. 5–11.
Bednarczuk, L. (2001a). Fonetyczna postać imienia świętego Świerada. Prace Naukowe UŚ. Prace Językoznawcze, XXVI. Katowice: UŚ, s. 13–21.
Bednarczuk, L. (2001b). Językowe dziedzictwo Świętego Świerada. W: ks. S. Pietrzak (red.), Święty Świerad i jego czasy. Nowy Sącz: Civitas Christiana, s. 189–217.
Bijak, U. (2001). Imię Kazimierz i jego derywaty w toponimii polskiej. W: A. Cieślikowa, B. Czopek-Kopciuch (red.), Toponimia i oronimia. Kraków: DWN, s. 125–135.
Borek, H. (1986–1987). Śląskie nazwy miejscowe z negacją w podstawie typu Niedobczyce, Nierodzim. Studia Polonistyczne, XIV–XV, s. 55–62.
Fros, H. SJ, Sowa, F. (1997). Księga imion i świętych, t. I. Kraków: WAM.
Górny, H. (2007). Nazwy miejscowe motywowane imionami dwuczłonowymi typu Boguchwał, Budziwoj — rozmieszczenie, chronologia, frekwencja. Onomastica, LII, s. 101–117.
Górny, H. (2011). Obraz idei współżycia Słowian zachowany w toponimii Polski — na przykładzie nazw miejscowych motywowanych wybranymi imionami dwuczłonowymi. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Russologica, IV. Kraków: UP, s. 65–76.
Hertel, J. (1980). Imiennictwo dynastii piastowskiej we wczesnym średniowieczu. Warszawa–
–Poznań: PWN.
Kaleta, Z. (1996). Świat ludzkich wartości odzwierciedlony w nazwach własnych osób (semantyka imion staropolskich z członami -mir, -mysł, -sław na tle indoeuropejskim). Slavia Occidentalis, LIII, s. 7–13.
Karaś, M. (1956). O staropolskich imionach dwuczłonowych zachowanych w nazwach miejscowych. Onomastica, II, s. 260–281.
Karpluk, M. (1957). Z badań nad polskim nazewnictwem osobowym XV i początku XVI wieku. Onomastica, III, s. 179–187, 381–392.
Kopertowska, D. (1993). Dwuczłonowe nazwy osobowe jako podstawy toponimów. W: Namenkundliche Informationen. Bhf. 17: Anthroponymica Slavica, s. 44–48.
Malec, M. (1971). Budowa morfologiczna staropolskich złożonych imion osobowych. Wrocław [itd.]: Ossolineum.
Malec, M. (1975a). Polskie nazwy miejscowe z negacją nie. Zpravodaj Mistopisné komise ČSAV, XVI, s. 280–291.
Malec, M. (1975b). Staropolskie nazwy osobowe z negacją nie oraz z przyimkami b(i)ez, brzez, przez. Polonica, I, s. 259–307.
Malec, M. (1978). Staropolskie bezsufiksalne nazwy osobowe z prepozycjami i negacją. Cz. II. Onomastica, XXIII, s. 183–213.
Malec, M. (1982). Staropolskie skrócone nazwy osobowe od imion dwuczłonowych. Wrocław [itd.]: Ossolineum.
Malec, M. (1993). Dobór znaczeniowy członów imiennych w słowiańskich imionach złożonych. Namenkundliche Informationen. Bhf. 17: Anthroponymica Slavica, s. 30–35.
Malec, M. (1994). Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce. Kraków: IJP PAN.
Malec, M. (1999). Najdawniejsze polskie imiona apotropeiczne. Acta onomastica, XL, s. 124–130.
Malec, M. (2000). Odbicie wierzeń naszych przodków w imionach słowiańskich (Imiona złożone z członami: Bogo-, Bogu-, -bog). W: M. Czachorowska, Ł. M. Szewczyk (red.), Onomastyka polska a nowe kierunki językoznawcze. Bydgoszcz: Wyd. Uczelniane WSP w Bydgoszczy.
Malec, M. (2011). Tradycje wierzeniowe w słowiańskiej antroponimii. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Russologica. Kraków: UP, s. 158–165.
Malec, M. (2015). Kulturowe przyczyny zmian w polskim imiennictwie osobowym. Onomastica, LIX, s. 123–136.
Nalepa, J. (1991). Pokój i wojna w staropolskich imionach (cz. 1). Język Polski, LXXI, z. 2, s. 87–97.
Nalepa, J. (1992). Pokój i wojna w staropolskich imionach (cz. 2). Język Polski, LXXII, z. 1, s. 9–15.
NMPol – Nazwy miejscowe Polski. Historia. Pochodzenie. Zmiany. (1996–2015). T. I–VII: A–N, red. K. Rymut; t. VIII–IX: O–Q, red. K. Rymut, B. Czopek-Kopciuch; t. X–XII: Ra–Rż, red. K. Rymut, B. Czopek-Kopciuch, U. Bijak. Kraków: IJP PAN–DWN, Pandit.
Pleskalová, J. (1998). Tvoření nejstarších českých osobnych jmen. Brno: Masarykova Univerzita v Brnĕ.
Profous, A. (1954). Místní jmena v Čechách. Jejich vznik, původní význam a zmény. Praha: Nakladatelství Československé Akademie Věd.
Rospond, S. (1983). Słowiańskie nazwy miejscowe z sufiksem -jь. Wrocław: Wyd. UWr.
Rymut, K. (1973). Słowotwórstwo polskich patronimicznych nazw miejscowych z przyrostkiem -*(ov)itjo na tle zachodniosłowiańskim. Wrocław [itd.]: Ossolineum.
Rymut, K. (2003a). Warstwy chronologiczne w słowiańskich dwuczłonowych nazwach osobowych. W: tenże. Szkice onomastyczne i historycznojęzykowe. Kraków: Wyd. IJP PAN, s. 68–71.
Rymut, K. (2003b). Zasób leksemów w prasłowiańskich imionach złożonych. W: tenże. Szkice onomastyczne i historycznojęzykowe. Kraków: Wyd. IJP PAN.
SIW — Słownik imion współcześnie w Polsce używanych (1995). Wyd. K. Rymut. Kraków: IJP PAN.
Skowronek, K. (1995). Imiona dwuczłonowe motywujące współczesne nazwiska polskie. Onomastica, XL, s. 73–100.
SSNO — Słownik staropolskich nazw osobowych. Red. W. Taszycki. (1965–1983). T. I–IV. Wrocław. T. VII. (1984–1987). Suplement. Oprac. pod kier. M. Malec. Wrocław: Ossolineum.
Svoboda, J. (1964). Staročeská osobní jména a naše příjmení. Praha: Nakladatelství Čes-koslovenské Akademie Véd.
Taszycki, W. (1925). Najdawniejsze polskie imiona osobowe. Kraków: PAU.
Torkar, S. (2013). Dvočlenski slovanski antroponimi v slovenski toponimiji. Jezikoslovni zapiski XIX, s. 111–128, http://www.dlib.si/details/URN:NBN:SI:DOC-RVDPZUCD
Torkar, S. (2016). Tvorba slovenskih zemljepisnih imen iz slovanskih antroponimov. W: K. Šter, M. Ž. Karer (red.), Historični seminar 12, Ljubljana, s. 143–157, http://hs.zrc-sazu.si/eknjiga/HS12.pdf
Bańkowski, A. (1984). Staropolskie imiona dwuczłonowe z osobliwymi składnikami. Onomastica, XXIX, s. 127–160.
Bańkowski, A. (1988). Staropolskie imiona półtoraczłonowe. W: K. Zierhoffer (red.), V Ogólnopolska Konferencja Onomastyczna, Poznań 3–5 września 1985. Księga referatów. Poznań: UAM, s. 5–11.
Bednarczuk, L. (2001a). Fonetyczna postać imienia świętego Świerada. Prace Naukowe UŚ. Prace Językoznawcze, XXVI. Katowice: UŚ, s. 13–21.
Bednarczuk, L. (2001b). Językowe dziedzictwo Świętego Świerada. W: ks. S. Pietrzak (red.), Święty Świerad i jego czasy. Nowy Sącz: Civitas Christiana, s. 189–217.
Bijak, U. (2001). Imię Kazimierz i jego derywaty w toponimii polskiej. W: A. Cieślikowa, B. Czopek-Kopciuch (red.), Toponimia i oronimia. Kraków: DWN, s. 125–135.
Borek, H. (1986–1987). Śląskie nazwy miejscowe z negacją w podstawie typu Niedobczyce, Nierodzim. Studia Polonistyczne, XIV–XV, s. 55–62.
Fros, H. SJ, Sowa, F. (1997). Księga imion i świętych, t. I. Kraków: WAM.
Górny, H. (2007). Nazwy miejscowe motywowane imionami dwuczłonowymi typu Boguchwał, Budziwoj — rozmieszczenie, chronologia, frekwencja. Onomastica, LII, s. 101–117.
Górny, H. (2011). Obraz idei współżycia Słowian zachowany w toponimii Polski — na przykładzie nazw miejscowych motywowanych wybranymi imionami dwuczłonowymi. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Russologica, IV. Kraków: UP, s. 65–76.
Hertel, J. (1980). Imiennictwo dynastii piastowskiej we wczesnym średniowieczu. Warszawa–
–Poznań: PWN.
Kaleta, Z. (1996). Świat ludzkich wartości odzwierciedlony w nazwach własnych osób (semantyka imion staropolskich z członami -mir, -mysł, -sław na tle indoeuropejskim). Slavia Occidentalis, LIII, s. 7–13.
Karaś, M. (1956). O staropolskich imionach dwuczłonowych zachowanych w nazwach miejscowych. Onomastica, II, s. 260–281.
Karpluk, M. (1957). Z badań nad polskim nazewnictwem osobowym XV i początku XVI wieku. Onomastica, III, s. 179–187, 381–392.
Kopertowska, D. (1993). Dwuczłonowe nazwy osobowe jako podstawy toponimów. W: Namenkundliche Informationen. Bhf. 17: Anthroponymica Slavica, s. 44–48.
Malec, M. (1971). Budowa morfologiczna staropolskich złożonych imion osobowych. Wrocław [itd.]: Ossolineum.
Malec, M. (1975a). Polskie nazwy miejscowe z negacją nie. Zpravodaj Mistopisné komise ČSAV, XVI, s. 280–291.
Malec, M. (1975b). Staropolskie nazwy osobowe z negacją nie oraz z przyimkami b(i)ez, brzez, przez. Polonica, I, s. 259–307.
Malec, M. (1978). Staropolskie bezsufiksalne nazwy osobowe z prepozycjami i negacją. Cz. II. Onomastica, XXIII, s. 183–213.
Malec, M. (1982). Staropolskie skrócone nazwy osobowe od imion dwuczłonowych. Wrocław [itd.]: Ossolineum.
Malec, M. (1993). Dobór znaczeniowy członów imiennych w słowiańskich imionach złożonych. Namenkundliche Informationen. Bhf. 17: Anthroponymica Slavica, s. 30–35.
Malec, M. (1994). Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce. Kraków: IJP PAN.
Malec, M. (1999). Najdawniejsze polskie imiona apotropeiczne. Acta onomastica, XL, s. 124–130.
Malec, M. (2000). Odbicie wierzeń naszych przodków w imionach słowiańskich (Imiona złożone z członami: Bogo-, Bogu-, -bog). W: M. Czachorowska, Ł. M. Szewczyk (red.), Onomastyka polska a nowe kierunki językoznawcze. Bydgoszcz: Wyd. Uczelniane WSP w Bydgoszczy.
Malec, M. (2011). Tradycje wierzeniowe w słowiańskiej antroponimii. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Russologica. Kraków: UP, s. 158–165.
Malec, M. (2015). Kulturowe przyczyny zmian w polskim imiennictwie osobowym. Onomastica, LIX, s. 123–136.
Nalepa, J. (1991). Pokój i wojna w staropolskich imionach (cz. 1). Język Polski, LXXI, z. 2, s. 87–97.
Nalepa, J. (1992). Pokój i wojna w staropolskich imionach (cz. 2). Język Polski, LXXII, z. 1, s. 9–15.
NMPol – Nazwy miejscowe Polski. Historia. Pochodzenie. Zmiany. (1996–2015). T. I–VII: A–N, red. K. Rymut; t. VIII–IX: O–Q, red. K. Rymut, B. Czopek-Kopciuch; t. X–XII: Ra–Rż, red. K. Rymut, B. Czopek-Kopciuch, U. Bijak. Kraków: IJP PAN–DWN, Pandit.
Pleskalová, J. (1998). Tvoření nejstarších českých osobnych jmen. Brno: Masarykova Univerzita v Brnĕ.
Profous, A. (1954). Místní jmena v Čechách. Jejich vznik, původní význam a zmény. Praha: Nakladatelství Československé Akademie Věd.
Rospond, S. (1983). Słowiańskie nazwy miejscowe z sufiksem -jь. Wrocław: Wyd. UWr.
Rymut, K. (1973). Słowotwórstwo polskich patronimicznych nazw miejscowych z przyrostkiem -*(ov)itjo na tle zachodniosłowiańskim. Wrocław [itd.]: Ossolineum.
Rymut, K. (2003a). Warstwy chronologiczne w słowiańskich dwuczłonowych nazwach osobowych. W: tenże. Szkice onomastyczne i historycznojęzykowe. Kraków: Wyd. IJP PAN, s. 68–71.
Rymut, K. (2003b). Zasób leksemów w prasłowiańskich imionach złożonych. W: tenże. Szkice onomastyczne i historycznojęzykowe. Kraków: Wyd. IJP PAN.
SIW — Słownik imion współcześnie w Polsce używanych (1995). Wyd. K. Rymut. Kraków: IJP PAN.
Skowronek, K. (1995). Imiona dwuczłonowe motywujące współczesne nazwiska polskie. Onomastica, XL, s. 73–100.
SSNO — Słownik staropolskich nazw osobowych. Red. W. Taszycki. (1965–1983). T. I–IV. Wrocław. T. VII. (1984–1987). Suplement. Oprac. pod kier. M. Malec. Wrocław: Ossolineum.
Svoboda, J. (1964). Staročeská osobní jména a naše příjmení. Praha: Nakladatelství Čes-koslovenské Akademie Véd.
Taszycki, W. (1925). Najdawniejsze polskie imiona osobowe. Kraków: PAU.
Torkar, S. (2013). Dvočlenski slovanski antroponimi v slovenski toponimiji. Jezikoslovni zapiski XIX, s. 111–128, http://www.dlib.si/details/URN:NBN:SI:DOC-RVDPZUCD
Torkar, S. (2016). Tvorba slovenskih zemljepisnih imen iz slovanskih antroponimov. W: K. Šter, M. Ž. Karer (red.), Historični seminar 12, Ljubljana, s. 143–157, http://hs.zrc-sazu.si/eknjiga/HS12.pdf