Keywords
onymic objects
social functioning of names
name-giving tendencies
Abstract
In this paper, the issue of the correlation between the status of the onymic object, its social range and the general rules used when naming is considered. The author proposes to distinguish two basic levels of where the proper names function: a local one and a global one. Then, two particular patterns of naming are connected with these levels: an innovative pattern and a conservative pattern. The conservative names mostly refer to objects that are of social importance and have a general, wide range of functioning. On the other hand, innovative names generally refer to unstable objects that have a rather low social position, and a restricted, narrow range of functioning. Examples of both levels are analyzed, particularly the anthroponyms, toponyms and chrematonyms. The paper contains the argument, that more known conservative names have provided the characteristics of the prototypical proper name in general, and these characteristics are usually expanded to all proper names in their theoretical approaches.References
Borek, H. (1983). Wokół pojęcia kategorii nazwotwórczej i typu nazwotwórczego. Acta Facultatis Paedagogicae Ostraviensis. Series D, 19, s. 227–230.
Cieślikowa, A. (1990). Staropolskie odapelatywne nazwy osobowe. Proces onimizacji. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Czopek-Kopciuch, B. (2004). Nick — nowa kategoria antroponimiczna? W: K. Michalewski (red.), Współczesne odmiany języka narodowego. Łódź: Wyd. UŁ, s. 106–111.
Gałkowski, A. (2011). Chrematonomastyka jako autonomizująca się subdyscyplina nauk onomastycznych. W: M. Biolik, J. Duma (red.), Chrematonimia jako fenomen współczesności. Olsztyn: Wyd. UWM, s. 181–193.
Krško, J. (1998). Mikrotoponymá versus mikrosociálne toponymá. Studia Slavica Oldenburgensia, 2, s. 107–113.
Malec, M. (1971). Budowa morfologiczna staropolskich złożonych imion osobowych. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Malec, M. (2007). Stopnie otwartości systemu imion w Polsce. W: A. Cieślikowa, B. Czopek-Kopciuch, K. Skowronek (red.). Nowe nazwy własne — nowe tendencje badawcze. Kraków: Wyd. Pandit, s. 125–137.
Mańczak, W. (2011). Czy wszystkie chrematonimy są nazwami własnymi? W: M. Biolik, J. Duma (red.). Chrematonimia jako fenomen współczesności. Olsztyn: Wyd. UWM, s. 325–329.
Mrózek, R. (2003). Metodologiczno-terminologiczne aspekty rozwoju onomastyki. W: M. Biolik (red.), Metodologia badań onomastycznych. Olsztyn: Ośrodek Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego, s. 11–18.
Mrózek, R. (2007). Słownik motywacyjny antroponimów przezwiskowych socjolektu młodzieżowego. Kraków: Wyd. IJP PAN–Wyd. Naukowe DWN–Wyd. Pandit.
Mrózek, R. (2015). Synchroniczno-diachroniczna perspektywa kategorialnych zróżnicowań językowej funkcjonalności onimicznej. Onomastica, 59, s. 17–38.
Ong, W. (2003). Psychodynamika oralności. W: G. Godlewski i in. (red.), Antropologia słowa. Zagadnienia i wybór tekstów. Warszawa: Wyd. UW, s. 191–202.
Rutkowski, M. (2003). O nazewnictwie na usługach marketingu. Onomastica, 48, s. 239–254.
Rutkowski, M. (2011). (Anty)estetyka nazewnictwa punkrockowego. W: R. Marcinkiewicz (red.). Unisono w wielogłosie, 2: W kręgu nazw i wartości. Sosnowiec: Wyd. GAD Records.
Rymut, K. (red.) (1996–2007). Nazwy miejscowe Polski. Historia. Pochodzenie. Zmiany. T. 1–7. Kraków: Wyd. IJP PAN.
Siwiec, A. (2012). Nazwy własne obiektów handlowo-usługowych w przestrzeni miasta. Lublin: Wyd. UMCS.
Siwiec, A., Rutkowski, M. (2014). „Alany i Dżastiny to łobuzy”. Forum internetowe jako źródło informacji o wartościowaniu i motywacji imion osobowych. Onomastica, 58, s. 279–296.
Siwiec, A., Rutkowski, M. (w druku). Konwencja i kreacja w nazwach własnych.
Skowronek, B. (w druku). Media a przyszłość polszczyzny. [Referat wygłoszony na X Forum Kultury Słowa „Polszczyzna przyszłości — przyszłość polszczyzny”, Bydgoszcz, 14–17 X 2015].
Skulina, T. (1974). Funkcje przezwiska w systemie antroponimicznym. Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej, 13, s. 213–234.
Šrámek, R. (1982). Das onymische und das appellativische Objekt. W: K. Rymut (ed.). Nomina appellativa et nomina propria. Proceedings of the XIIIth International Congress of Onomastic Sciences. Vol. 2. [Kraków: UJ], s. 503–511.
Zabrocki, L. (1968). Zasięgi wewnętrznego językowego magazynowania nazw jednostkowych. W: [S. Hrabec i in. (red.)], Symbolae philologicae in honorem Vitoldi Taszycki. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 416–424