Keywords
Lithuanian surnames
surname loss
genetic drift
Abstract
The article presents the most frequent surname in Lithuania — Kazlauskas. Referring to the article “Mysterious Lewandowski” by K. Skowronek (2000), an attempt has been made to account for this frequency in three various ways. First, the principles behind the quantitative structure of anthroponomasticons (Zipf’s law) and the loss of surnames (genetic drift) are discussed. Then the Slavic origin of the surname under consideration has been highlighted as a typical trait of the majority of surnames in Lithuania. In connection with this fact, it has been stressed that caution must be exercised in proposing a thesis on its origin as a translation from Lithuanian on a mass scale, since this thesis requires plentiful empirical evidence. Finally, the etymology of the name is analyzed. Morphologically it is a typical surname derived from a toponym. This supposition is additionally supported by the existence in Poland of numerous localities called Kozłów, Kozłowo or similar name; these in turn are most likely to have been derived from appellative-based personal names of their owners or inhabitants, such as Kozieł.References
AntrPol — A. Cieślikowa, K. Skowronek (red.). Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku. T. 2. Kraków: Wyd. LEXIS, 2009.
Błaszczyk, G. (oprac.) (2009). Metryka litewska. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Księstwo Żmudzkie 1690 r. Warszawa: Neriton–Instytut Historii PAN.
Boniecki, A. (1887). Poczet rodów w Wielkiém Księstwie Litewskiem w XV i XVI wieku. Warszawa: Druk. J. Bergera.
Hanks, P., Hodges, F. (2006). A Dictionary of First Names. Oxford–New York: Oxford University Press.
Kopaliński, W. (1985). Słownik mitów i tradycji kultury. Wyd. 2. Warszawa: PIW.
Kowalik-Kaleta, Z.,Dacewicz, L.,Raszewska-Żurek, B. (2007). Słownik najstarszych nazwisk polskich. Pochodzenie językowe nazwisk omówionych w “Historii nazwisk polskich”. T. 1. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
LPŽ — A. Vanagas, V. Maciejauskienė, M. Razmukaitė. Lietuvių pavardžių žodynas. Vilnius: Mokslas 1985, 1989.
Lulewicz, H. (oprac.) (2000). Metryka litewska. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Województwo trockie 1690 r. Warszawa: Neriton.
Łowmiański, H., Łowmiańska, M., Kościałkowski, S. (wyd.) (2006). Akty cechów wileńskich 1495–1759. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Maciejauskienė, V. (1991). Lietuvių pavardžių susidarymas: XVII–XVIII a. Vilnius: “Mokslas”.
Maciejauskienė, V. (2010). Gruzdžių pavardės: istorija ir dabartis. Lietuvos lokaliniai tyrimai, www.llt.lt/pdf/gruzdziai/gruzdziai_pavardes.pdf
Naruszewicz-Duchlińska, A. (2007). Nazwiska mieszkańców Komornictwa Lidzbarskiego (1500–1772). Olsztyn: UWM.
Rachuba, A. (oprac.) (1989). Metryka litewska. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Województwo wileńskie 1690 r. Warszawa: PWN.
Rachuba, A. (oprac.) (2001). Metryka Litewska. Księga wpisów nr 131. Warszawa: Wyd. DiG–Instytut Historii PAN.
Rachuba, A., Lulewicz, H. (oprac.) (2002). Metryka Litewska. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Województwo nowogródzkie 1690 r. Warszawa: Neriton.
SEMot1 — Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Cz. 1: Odapelatywne nazwy osobowe. Oprac. A. Cieślikowa. Kraków: Wyd. Naukowe DWN, 2000.
SG — Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Red. F. Sulimierski, B. Chebowski, W. Walewski. T. 1–15. Warszawa: nakładem F. Sulimierskiego i W. Walewskie go, 1880–1914.
Shnerb, N., Maruvka, Y., Kessler, D. (2013). Lucky Names: Demography, Surnames and Chance. In: D. Wagner (ed.). Selected Lectures in Genealogy: An Introduction to Scientific Tools. Rehovot: Weizmann Institute of Science, pp. 119–144.
Skowronek, K. (2000). Tajemniczy Lewandowski. O etymologiach onomastycznych. Onomastica, 45, pp. 27–41.
Skowronek, K. (2001). Współczesne nazwisko polskie. Studium statystyczno-kognitywne. Kraków: Wyd. Naukowe DWN.
SSNO — Słownik staropolskich nazw osobowych. T. 1–6. Red. W. Taszycki. T. 7: Suplement. Oprac. pod kier. M. Malec. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1965–1984.
Sykes, B. (2003). Adam’s Curse: A Future Without Men. Reading: Corgi Books.
Walkowiak, J. B. (2016). Survivors and Losers: Why are some surnames more frequent than others? In: Proceedings of the Third International Conference on Onomastics “Name and Naming”: Conventional/Unconventional in Onomastics. Baia Mare: Mega/Argonaut, pp. 401–412.
Watson, H. W., Galton, F. (1875). On the Probability of the Extinction of Families. The Journal of the Anthropological Institute of Great Britain and Ireland, 4, pp. 138–144.
Zinkevičius, Z. (1998). The History of the Lithuanian Language. Vilnius: Mokslo ir enciklopedijų leidybos institutas.
Zinkevičius, Z. (2008). Lietuvių asmenvardžiai. Vilnius: Lietuvių kalbos institutas.
Zinkevičius, Z. (2010). Lietuviškas paveldas Suvalkų ir Augustavo krašto Lenkijoje pavardėse. Vilnius: Mokslo ir enciklopedijų leidybos centras.
Zinkevičius, Z. (2012). Vilnijos lenkakalbių pavardės. Vilnius: Mokslo ir enciklopedijų leidybos centras.