Słowa kluczowe
formacje marytonimiczne
komunikacja internetowa
gwara
agresja językowa
Streszczenie
Nazwiska w oficjalnym obiegu występują w urzędowo zatwierdzonej formie i nie mogą być dowolnie zmieniane. W komunikacji potocznej niekiedy podlegają pewnym przeobrażeniom, co ma wpływ na ich wartość komunikacyjną. W artykule zanalizowano jeden typ przekształceń nazwisk w komunikacji internetowej, a mianowicie tworzenie nieoficjalnych form nazwisk kobiet z wykorzystaniem wybranych gwarowych sufiksów marytonimicznych.
Rozważania zostały ograniczone do grupy nazwisk kobiet uczestniczących w życiu politycznym. Nazwiska kobiet polityków ukształtowane według gwarowych schematów tworzenia formacji marytonimicznych w komunikacji internetowej funkcjonują jako ekspresywizmy, które mogą pełnić różne funkcje, z których najważniejsze to funkcja wartościująca, perswazyjna, ludyczna i identyfikująca.
Bibliografia
Dunaj, B. (2017). Funkcje nazw własnych [Functions of proper names]. Onomastica, 61(2), 77–89.
EJO = Polański, K. (red.). (1993). Encyklopedia językoznawstwa ogólnego [Encyclopedia of General Linguistics]. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Idzo, M. (2015). Ekspresywizacja nazw własnych we współczesnych mediach polskich [Expressivization of proper names in current Polish media]. LingVaria, 20, 123–134.
Kaleta, Z. (1998). Nazwisko w kulturze polskiej [The Surname in the Polish Culture]. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
Karaś, M. (2017). Formanty lingwistyczne i onomastyczne [Linguistic and onomastic formants]. W: M. Karaś (red.), Ze studiów leksykologicznych i onomastycznych [Lexicological and Onomastic Studies] (s. 147–154). Kraków: Księgarnia Akademicka. [Przedruk z: Lingua Posnaniensis, 20, 1977, 19–25]
Kostro, M. i Wróblewska-Pawlak, K. (2013). Formy adresatywne jako środek jawnej i ukrytej deprecjacji kobiet polityków w polskim dyskursie polityczno-medialnym [Forms of address as a means of overt and covert depreciation of female politicians in political discourse in the Polish media]. Tekst i Dyskurs — Text und Diskurs, 6, 153–168.
Kosyl, C. (2001). Nazwy osobowe [Personal names]. W: J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski [Contemporary Polish Language] (s. 431–445). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Kucharzyk, R. (2019). Formacje z sufiksem -icha/-ycha w wypowiedziach internautów [Formations with the -icha/-ycha suffix in Internet users’ statements]. Język Polski, 99(4), 5–15.
Kudra, B. i Kudra, A. (2004). Między manipulacją a perswazją (o funkcjonowaniu antroponimów w tekście prasowym) [Between manipulation and persuasion (on the functioning of anthroponyms in the press)]. W: P. Krzyżanowski i P. Nowak (red.), Manipulacja w języku [Manipulation in Language] (s. 91–99). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Kurdyła, T. (2003). Pogranicza słowotwórstwa i leksykologii. Problemy interpretacyjne [On the border of word formation and lexicology. Interpretation problems]. Język Polski, 83, 187–193.
Kurdyła, T. (2011). Funkcje formantów rzeczownikowych w polszczyźnie ludowej (na przykładzie trzech wsi podkarpackich) [The Functions of the Noun Formants in Polish Dialects (as Exemplified by Three Villages in Podkarpacie)]. Kraków: Wydział Polonistyki UJ.
Kurek, H. (2019). Obraz społeczności wiejskiej Dukielszczyzny zakrzepły w nazwach kobiet zamężnych. Tradycja i zmiana [The image of rural community of the Dukla Region preserved in the names of married women. Tradition and change]. W: B. Grabka, R. Kucharzyk i A. Tyrpa (red.), Studia dialektologiczne [Dialectological Studies] (t. 5, s. 203–213). Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN.
Lubaś, W. (2003). Polskie gadanie. Podstawowe cechy i funkcje potocznej odmiany polszczyzny [Polish Talk: Basic Features and Functions of Colloquial Polish]. Opole: Wydawnictwo UO.
Lubaś, W. (2004). Szczególna rola nazw własnych w funkcji perswazyjnej [The special role of proper names in the persuasive function]. Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica, 2, 253–258.
Lubaś, W. (2012). Nazwy własne w funkcji perswazji politycznej [Proper names in the function of political persuasion]. W: I. Łuc i M. Pogłódek (red.), W komunikacyjnej przestrzeni nazw własnych i pospolitych. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Robertowi Mrózkowi [In the Communicative Space of Proper and Common Names. Festschrift Dedicated to Professor Robert Mrózek] (s. 497–511). Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Magda-Czekaj, M. (2013). Nazwiska kobiet dawniej i dziś [Women’s names in the past and today]. Onomastica, 57, 155–165.
Nagórko, A. (1998). Zarys gramatyki polskiej (ze słowotwórstwem) [An Outline of Polish Grammar (Including Word Formation)]. Warszawa: PWN.
Naruszewicz-Duchlińska, A. (2015). Nienawiść w czasach internetu [Hatred in the Internet Age]. Gdynia: Novae Res.
Naruszewicz-Duchlińska, A. (2019). Antroponimy w hejcie [Anthroponyms in hate]. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 26(1), 101–109. https://doi.org/10.14746/pspsj.2019.26.1.5
Nowakowska, M.M. (2016). Na co komu -owa (-ová/-ova/-eva), czyli o nazwiskach (i nie tylko) żeńskich w wybranych językach słowiańskich [What to whom: -owa (-ová/-ova/-eva), about the women’s last names (and not only) in the selected Slavonic languages]. Rozprawy Komisji Językowej ŁTN, 62, 71–79.
Puzynina, J. (1992). Język wartości [Language of Values]. Warszawa: PWN.
Rutkowski, M. (2010). Problem funkcji nazw własnych w onomastyce. Przegląd stanowisk [The problem of functions of proper names in onomastics. Overview of the position]. Conversatoria Linguistica, 4, 54–65.
Skudrzykowa, A. (1996). Nazwiska żeńskie z przyrostkiem -owa we współczesnej polszczyźnie ogólnej [Female surnames with the suffix -owa in contemporary general Polish]. Język Polski, 76, 17–23.
Warchala, J. (2019). Formy perswazji [Forms of Persuasion]. Katowice: Wydawnictwo UŚ.
Wilkoń, A. (1984). Problemy stylizacji językowej w literaturze [Problems of linguistic stylization in literature]. Przegląd Humanistyczny, 3, 11–29.
Zaręba, A. (1983). Formy nazwisk żon i dzieci w dialektach języka polskiego [Forms of surnames of wives and children in Polish dialects]. W: A. Zaręba (red.), Pisma polonistyczne i slawistyczne [Polish and Slavic Writings] (s. 500–569). Warszawa–Kraków: PWN. [Przedruk z: Onomastica, 11, 1966, s. 320–344; 12, 1967, 232–275].