Streszczenie
Zarówno ogólna teoria nazw własnych, jak i poszczególne subdyscypliny onomastyki stosują właściwą dla swoich celów badawczych i metodologii terminologię. Podstawowe terminy naukowe w onomastyce, poczynając od „nazwy własnej”/„onimu”, można uznać za operatory taksonomiczne, które pozwalają porządkować fakty onomastyczne. Potrzebę zastosowania odpowiedniej terminologii badawczej zaspokaja się także w jednym z najmłodszych działów nazewnictwa, tj. chrematonomastyce. Do zestawu operatorów taksonomicznych w obszarze chrematonimii włącza się termin „markonim” utożsamiany z „chrematonimem marketingowym” i konfrontowany z innymi konceptami terminologicznymi, takimi jak „firmonim”, „logonim” czy też „ergonim” i „pragmatonim”, a wreszcie opisowo ujęta „nazwa handlowa” oraz „znak towarowy”. Markonim uznany zostaje za uniwersalny operator taksonomiczny nazewnictwa gospodarczego, odnosząc się zarówno do nazw firm, jak i produktów/usług. Treść i zakres markonimu nawiązuje do szeroko pojętej idei marki, pozostając strukturą językową, która skupia na sobie właściwości komunikacyjno-marketingowe.
Bibliografia
Bakarădzheva, G. (2012). Tărgovskata marka — pravni normi i rečeva upotreba (vărhu material ot bălgarski ezik) [Trademarks — Legal norms and usage in language (Based on Bulgarian language material)]. W: Z. Rudnik-Karwatowa (red.), Specyfika leksyki i słowotwórstwa języków słowiańskich na przełomie XX i XXI wieku (s. 9–34). Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
Beley, O.O. (1999). Sučasna ukrayn’ska ergonimija: vlasni nazvi pidpriemstv Zakarpattja [Modern Ukrainian ergonymy: Proper names of Transcarpathian enterprises]. Uzhgorod: Uzhgorods’kij derzhavnij universitet.
Biolik, M. (2011). Modele strukturalne nazw własnych przedsiębiorstw i lokali branży gastronomicznej w województwie warmińsko-mazurskim [Structural models of proper names of companies
and establishments in the gastronomy sector in the Warmińsko-Mazurskie Voivodeship]. W: M. Biolik (red.), Chrematonimia jako fenomen współczesności (s. 59–78). Olsztyn: Wydawnictwo UWM.
Blackett, T. (2003). What is a brand? W: R. Clifton i J. Simmons (red.), Brands and Branding (s. 13–25). Princeton, New Jersey: Bloomberg Press. Blythe, J. (2002). Komunikacja marketingowa [Marketing communications]. Przeł. G. Górska. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne. [Praca oryginalna opublikowana w 2000 r.].
Borowiak, P. (2021). Polskie i bułgarskie firmonimy w perspektywie komunikacyjno-wizualnej [Polish and Bulgarian firmonyms in the communicative-visual perspective]. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Caffarelli, E. (2018a). Brand, marca, marchio, marchionimo [Brand, marca, marchio, marchionimo]. Rivista Italiana di Onomastica, 24(2), 996–997.
Caffarelli, E. (2018b). Logonimi e altri doppioni: la confusione è dietro l’angolo [Logonyms and other duplicates: confusion is just around the corner]. Rivista Italiana di Onomastica, 24(2), 997–999.
Caffarelli, E. i Gagliardi, C. (2018). Terminologia onomastica [Onomastic Terminology]. Archivio per il vocabolario storico italiano AVSI, 1, 11–54. https://doi.org/10.30453/042
Caprini, R. (1976). Etimologia e storia di marca, marco, marchio, marcare, marchiare [Etymology and history of marca, marco, marchio, marcare, marchiare]. Lingua nostra, 37, 74–76.
Caprini, R. (2001). Nomi propri [Proper names]. Alessandria: Edizioni dell’Orso.
Castiglione, M. i Sottile, R. (2010). Fitonimia e caratteri popolari in Sicilia, fra traslati e saperi popolari [Phytonymy and popular characters in Sicily, between translations and popular knowledge]. W: N. Prantera, A. Mendicino i C. Citraro (red.), Parole. Il lessico come strumento per organizzare e trasmettere gli etnosaperi [Words. The lexicon as a tool for organising and transmitting ethno-knowledge] (s. 187–206). Rende: Centro Editoriale e Librario, Università della Calabria.
Clankie, S.M. (2002). A Theory of Genericization on Brand Name Change. Lewiston–Queenston–Lampeter: The Edwin Mellen Press.
Clifton, R. i Simmons, J. (red.). (2003). Brands and Branding. Princeton, New Jersey: Bloomberg Press.
Coletti, V. (2010). Marchionimi e nomi commerciali in terminologia [Markonyms and trade names in terminology]. Publifarum, 12, 1–10. http://www.farum.it/publifarum/ezine_articles.php?art_id=162
Cotticelli Kurras, P., Trovato, A. i Vigolo , V. (2012). Brand name and brand image between linguistics and marketing. W: R. Boerrigter i H. Nijboer (red.), Names as Language and Capital (s. 13–31). Amsterdam: Meertens Instituut. https://www.meertens.knaw.nl/nite/images/pdf/Proceedings_NitE_III.pdf
Czyżewski, F. i Urban, D. (2006). Flora i fitonimy na pograniczu polsko-ukraińskim. Lublin: b.w.
Danesi, M. (2006). Brands. New York–London: Routledge.
Danesi, M. (2008). Why It Sells. Lanham itd.: Rowman & Littlefield Publishers.
Eckkrammer, E.M. (2013). Die Ergonymie als namenkundliche Subdisziplin. Beobachtungen zur Terminologie und zum aktuellen Forschungsstand. W: E.M. Eckkrammer i V. Thaler (red.), Kontrastive Ergonymie: Romanistische Studien zu Produkt- und Warennamen (s. 7–53). Berlin: Frank & Thimme.
Fischer, F. (2008). Ergonimi, crematonimi e affini. Un’analisi e una discussione sulla terminologia in uso [Ergonyms, crematonyms and related. An analysis and discussion of terminology in use]. W: P. D’Achille i E. Caffarelli (red.), Lessicografia e onomastica 2. Quaderni Internazionali di RIOn 3 (s. 131–140). Roma: Società Editrice Romana.
Frankowska-Kozak, B. (2009). Logonimy podmiotów gospodarczych w północno-zachodniej Polsce w ostatnim dziesięcioleciu XX wieku [Logonyms of business entities in North-Western Poland in the last decade of the 20th century]. Szczecin: Print Group.
Frigerio, A. i Tenchini, M.P. (2017). Marchionimi: nomi propri o nomi comuni? [Markonyms: Proper Names or Common Names?]. Lingue e Linguaggi, 22, 97–111.
Gabrielli, A. (2020). Glottonimo. W: Grande dizionario Italiano. Ed. 4. Milano: Hoepli. https://www.grandidizionari.it/Dizionario_Italiano/parola/G/glottonimo.aspx
Gabrielli, V. (2012). Il brand [Brand]. Bologna: il Mulino.
Gabrielli, V. (2014). Brand communication. Bologna: il Mulino.
Gałkowski, A. (2010). Problemi di terminologia onomastica. Contributi per un dibattito [Onomastic terminology issues. Contributions for a debate]. Rivista Italiana di Onomastica, 16(2), 604–624.
Gałkowski, A. (2011). Chrematonimy w funkcji kulturowo-użytkowej. Onomastyczne studium porównawcze na materiale polskim, włoskim, francuskim [Chrematonyms in the cultural and utility function. Onomastic comparative study on Polish, Italian and French material]. Wyd. 2. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
Gałkowski, A. (2017). Chrematonimia w kulturze współczesnej [Chrematonymy in contemporary culture]. Onomastica, 61(1), 55–71. https://doi.org/10.17651/ONOMAST.61.1.4
Gałkowski, A. (2019). La terminologie de la chrématonymie de marketing: Fondements historiques, conceptions, discussions [The Terminology of marketing chrematonymy: Historical foundations, conceptions, discussions]. W: J. Altmanova i G. Le Tallec (red.), Lexicalisation de l’onomastique commerciale. Créer, diffuser, intégrer (s. 91–105). Bruxelles: Peter Lang.
Gložančev, A. (2000). Imena podjetij kot jezikovnokulturno vprašanje [Company Names as a Linguistic-Cultural Issue]. Ljubljana: ROKUS.
Grodziński, E. (1973). Zarys ogólnej teorii nazw własnych [Outline of a general theory of proper names]. Warszawa: PWN.
Horecký, J. (1994). Logonomastika ako onomastická disciplína [Logonomastics as an Onomastic Discipline]. W: E. Krošlákova (red.), Jazyková a mimojazyková stránka vlastných mien (s. 76–78). Bratislava: Jazykovedný ústav L’. Štúra SAV.
Imríchová, M. (2002). Logonymá v systéme slovenčiny [Logonyms in the Slovak language system]. Prešov: Prešovská univerzita.
Jadanowska, K. (2014). Czy nazwy firm są chrematonimami? [Are company names chrematonyms?]. Onomastica, 58, 321–330.
Janner, M.C. (2017). Sguardi linguistici sulla marca. Analisi morfosintattica dei nomi commerciali in italiano [Linguistic insights on the brand. Morphosyntactic analysis of trade names in Italian]. Bern: Peter Lang.
Knappová, M. (2017). Obchodní jméno [Commercial name]. W: P. Karlík, M. Nekula i J. Pleskalová (red.), CzechEncy — Nový encyklopedický slovník češtiny. https://www.czechency.org/slovnik/OBCHODN%C3%8D%20JM%C3%89NO
Koß, G. (1999). Was ist ‘Ökonymie’? Vom Einzug der Globalisierung in die Onomastik. Beiträge zur Namenforschung, 34, 373–444.
Lewandowski, A. (1992). Współczesne polskie nazwy firmowe [Contemporary Polish business names]. Zielona Góra: Wydawnictwo WSP.
Lewi, G. i Desprez, P.-L. (2013). La marque. Fondamentaux du branding [The brand. Fundamentals of branding]. Paris: Magnard-Vuibert.
Martin, M. (2013). From car brands to their legends. W: P. Sjöblom, T. Ainiala i U. Hakala (red.), Names in the Economy: Cultural Prospects (s. 300–310). Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing.
Minestroni, L. (2010). Il manuale della marca. Consumatore. Cultura. Società [The brand handbook. Consumer. Culture. Society]. Bologna: Fausto Lupetti.
Odaloš, P. (2019). Sústava slovenskej onomastickej terminológie (vznik, existencia, variantné možnosti vývoja a štandardizácie) [The System of Slovak onomastic terminology (origin, existence, variant possibilities of development and standardization)]. W: A. Chomová, J. Krško i I. Valentová (red.), Konvergencie a divergencie v propriálnej sfére. 20. slovenská onomastická konferencia, Banská Bystrica 26. — 28. júna 2017. Zborník referátov (s. 53–70). Bratislava: Veda.
Odaloš, P. i Vallová, E. (2020). Sústava slovanskej onomastickej terminológie (vznik, existencia, neuralgické miesta, aktualizácia) [The system of Slavic onomastic terminology (origin, existence, neuralgic points, updating)]. Folia onomastica Croatica, 29, 169–202. https://dx.doi.org/10.21857/yl4okflgq9
Odaloš, P. (2021). Jazyková krajina Banskej Bystrice (Kontinuita textov a križovatka etník) [The linguistic landscape of Banská Bystrica (Continuity of texts and crossroads of ethnicities)]. Slavia Meridionalis, 21, 2–15. https://doi.org/10.11649/sm.2425
Omel’janenko, V. (2019). Pragmatonimy v natsjonalno-orjentirovannoj reklame Rossiji [Pragmatonyms in Russian nationally-oriented advertising]. W: L. Janovec (red.), Propria a apelativa — aktuální otázky (s. 255–274). Praha: Univerzita Karlova, Pedagogická fakulta.
Platen, Ch. (1997). „Ökonymie“. Zur Produktnamen-Linguistik im Europäischen Binnenmarkt. Tübingen: Max Niemeyer Verlag.
Podolʹskaâ, N.V. (1988). Slovar’ russkoj onomastičeskoj terminologii [Dictionary of Russian onomastic terminology] (Wyd. 2). Moskva: Nauka.
Rada Języka Polskiego (b.d.). Definicje pojęć „nazwa własna”, „nazwa handlowa” [Definitions of the terms „proper name”, „trade name”]. https://rjp.pan.pl/dokumenty-rady?view=article&id=93:definicje-poj-nazwa-wasnaq-nazwa-handlowaq&catid=45
Rak, M. (2009). Kwiatki Matki Bożej: góralskie fitonimy odwołujące się do świętych i Matki Bożej [Flowers of the Virgin Mary: Highland phytonyms referring to saints and the Virgin Mary]. W: A. Jackowski, F. Mróz i I. Hodorowicz (red.), Turystyka religijna na obszarach górskich (s. 447–457). Nowy Targ: PPWSZ.
Silvestri, D. (2000). Lògos e logonimi [Lògos and logonyms]. W: C. Vallini (red.), Le parole per le parole. I logonimi nelle lingue e nel metalinguaggio. Atti del Convegno, Napoli, Istituto Universitario Orientale, 18–20 dicembre 1997 (s. 2–37). Roma: Il Calamo.
Siwiec, A. (2003). Nazwy handlowe i ich uwarunkowania społeczno-komunikacyjne (od kultury zideologizowanej do kultury skomercjalizowanej i reklamy) [Trade names and their sociocommunicative conditions (from ideologised culture to commercialised culture and advertising)]. W: M. Biolik (red.), Metodologia badań onomastycznych (s. 543–555). Olsztyn: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego.
Soboleva, T.A. i Superanskaâ, A.V. (1986). Tovarnyje znaki [Trademarks]. Moskva: Nauka.
Stopczyńska, K. (2016). Kreowanie wizerunku marki przy wykorzystaniu nowoczesnych form komunikacji marketingowej [Creating a brand image using modern forms of marketing communication]. Łódź: Wydawnictwo SIZ.
Superanskaâ, A.V. (2003). Tovarnyje znaki i znaki osbluzhivanja v Rossiji [Trademarks and service marks in Russia]. W: M. Biolik (red.), Metodologia badań onomastycznych (s. 527–542). Olsztyn: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego.
Szelewski, M. (2010). Ergonimy komercyjne w polskiej i rosyjskiej przestrzeni językowej [Commercial ergonyms in the Polish and Russian language areas]. Zielona Góra: Wydawnictwo UZG.
Šrámek, R. (1999). Úvod do obecné onomastiky [Introduction to general onomastics]. Brno: Masarykova univerzita.