Nazwy Galicja i Małopolska w okresie ustalania granicy wschodniej Drugiej Rzeczypospolitej (na przykładzie „Gazety Lwowskiej” z lat 1918-1923)

Streszczenie

Artykuł porusza kwestię wykorzystania nazewnictwa w kreowaniu i opisywaniu rzeczywistości społecznej. Szczegółowym celem pracy jest omówienie funkcji nazw Galicja i Małopolska w okresie międzywojennym na przykładzie tekstów prasowych ukazujących się w „Gazecie Lwowskiej” w czasie, kiedy kształtowały się granice Drugiej Rzeczypospolitej i toczył spór o przynależność państwową wschodniej części Galicji. Podstawą badań jest materiał z numerów wydawanych pomiędzy listopadem 1918 r. a czerwcem 1923 r. Analiza materiału ma charakter ilościowy i jakościowy. Analiza ilościowa dotyczy zmieniającej się frekwencji każdej z obu nazw w „Gazecie Lwowskiej”, uwzględnia przy tym nazwy z członem określającym wschodni/zachodni oraz wyrazy pochodne, tj. przymiotniki małopolski/galicyjski oraz nazwy osobowe Galicjanin/Małopolanin. Analiza jakościowa ma na celu przedstawić kontekst użycia tego nazewnictwa, zakres obydwu nazw uwidoczniony w tekstach prasowych, a także strategię dyskursywną przyjmowaną przez autorów artykułów, w których nierzadko pojawiają się jednocześnie oba choronimy.

Analiza pozwala pokazać funkcję ideologiczną, jaką pełniła nazwa Małopolska w okresie walki o granice państwa polskiego, oraz opisać zmieniające się w tamtym czasie znaczenie nazwy Galicja. Wnioski z pracy potwierdzają też ustalenia innych badaczy (Batowski, 1993; Hibel, 2014), iż w języku polskim Galicja Wschodnia istniała przede wszystkim jako element dyskursu międzynarodowego, natomiast w polityce wewnętrznej Polski zastąpiła ją nazwa Małopolska Wschodnia (lub Wschodnia Małopolska).