Keywords
onymic semantics
onomasticon
semiotics
concept
proper name
onomasticon
semiotics
concept
proper name
Abstract
The dominating onomastic view on onymic semantics is molded by philosophical and logical conceptions, and does not consider the achievements of semiotics. The aim of this paper is to highlight the importance of conceptual elements that establish the indirect relation between onyms and objects, and to highlight the need for a triple model of onymic semantics that is to be based on Ogden– Richards’ semiotic triangle. The onymic status of words is dependent on the status of the concepts they stand for. Proper names are perceived as signs standing for individual concepts, whereas common nouns are to be seen as signs standing for general concepts.References
Arntz, R., P i c h t, H. (1995). Einführung in die Terminologiearbeit. Hildesheim–Zürich–New York: Georg Olms.
Brendler, S. (2008). Nomematik. Hamburg: baar.
Christoph, E. M. (1991). Zastosowanie teorii prototypów do badań onomastycznych. Rozprawy Komisji Językowej Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, 17, s. 167–171.
Czerny, A. (2011). Teoria nazw geograficznych. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego.
Frege, G. (1977). Sens i znaczenie. W: tenże, Pisma semantyczne, przeł. B. Wolniewicz. Warszawa: PWN.
Furdal, A. (2007). Semiotyczne nawiązania onomastyki. W: A. Cieślikowa, B. Czopek-Kopciuch, K. Skowronek (red.), Nowe nazwy własne — nowe tendencje badawcze. Kraków: Wyd. Pandit, s. 43–50.
Gerus-Tarnawecka, I. (1981). Appellativization of Proper Names as a Stylistic Function. W: K. Rymut (ed.), Proceedings of the Thirteenth International Congress of Onomastic Sciences. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 325–435.
Grodziński, E. (1973). Zarys ogólnej teorii imion własnych. Warszawa: PWN.
Grucza, F. (1991). Terminologia — jej przedmiot, status i znaczenie. W: F. Grucza (red.), Teoretyczne podstawy terminologii. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 11–44.
Grudzińska, J. (2007). Semantyka nazw jednostkowych. Warszawa: Wyd. Naukowe Semper. J a d a c k a, H. (1978). O formie, znaczeniu i desygnacie terminu. Zagadnienia Naukoznawstwa, 4.
Kaleta, Z. (1998). Teoria nazw własnych. W: E. Rzetelska-Feleszko (red.), Polskie nazwy własne. Encyklopedia, Warszawa–Kraków: Wyd. IJP PAN, s. 15–37.
Karpenko, Û. (1981). Specifika imeni sobstvennogo w âzyke i reči. W: K. Rymut (red.), Proceedings of the Thirteenth International Congress of Onomastic Sciences. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 79–89.
Kuryłowicz, J. (1956). La position linguistique du nom propre. Onomastica, II, s. 1–14.
Lubaś, W. (1993). Onomastyka w systemie językowym (na przykładach słowiańskich). Prace Naukowe UŚ w Katowicach 15. Prace Językoznawcze II, s. 7–24.
Mill, J. (1962). System logiki dedukcyjnej i indukcyjnej, przeł. C. Znamierowski. Warszawa: PWN.
Ogden, C. K., R i c h a r d s, I. A. (1923). The Meaning of Meaning. London: K. Paul, Trench, Trubner & Co.
Russell, B. (1919). Descriptions. [Przedruk] W: Introduction to Mathematical Philosophy of Language. A collection of readings [przekład polski w: J. Pelc (red.), 1967, Logika i język. Warszawa: PWN].
Rutkiewicz-Hanczewska, M. (2012a). Nomina propria i nomina appellativa — układy sa- moistne. O podstawach neuroonomastyki. W: I. Łuc, M. Pogłódek (red.), W komunikacyjnej przestrzeni nazw własnych i pospolitych. Katowice: Wyd. UŚ, s. 299–316.
Rutkiewicz-Hanczewska, M. (2012b). Wstęp do semantyki onimicznej: nomina propria i nomina appellativa — inkluzja czy ekskluzja? W: M. Ološtiak (red.), Jednotlivé a všeobecné v onomastike, 18 slovenská onomastická konferencia, Prešov 12–14 septembra 2011. Prešov, s. 22–31, http://www.pulib.sk/elpub2/FF/Olostiak3/pdf_doc/03-rutkiewicz-hanczewska.pdf (dostęp: 26 XI 2014).
Rutkiewicz-Hanczewska, M. (2013). Genologia onimiczna. Nazwa własna w płaszczyźnie motywacyjno-komunikatywnej. Poznań: Wyd. Poznańskie.
Rutkowski, M. (2007). Nazwy własne w strukturze metafory i metonimii. Proces deonimizacji. Olsztyn: Wyd. UWM.
Rybicka-Nowacka, H. (1991). Normalizacja polskiej terminologii technicznej. W: F. Grucza (red.), Teoretyczne podstawy terminologii. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 141–157.
Rymut, K. (2003). Granica czy strefa przejściowa między nomen appellativum a nomen pro- prium? W: tenże, Szkice onomastyczne i historycznojęzykowe. Kraków: Wyd. IJP PAN, s. 9–12. [Przedruk za: Slavica Lundensia 7, Sueco-Polonica. Materiały z drugiej polsko-szwedzkiej kon- ferencji slawistycznej, Forsakar (Szwecja), 15–18 VI 1979. Lund 1979, s. 175–180].
Siwiec, A. (2012). Nazwy własne obiektów handlowo-usługowych w przestrzeni miasta. Lublin: Wyd. UMCS.
Superanskaâ, A.V. (1973). Obŝaâ teoriâ imeni sobstvennogo. Moskva.
Šrámek, R. (2007a). Das onymische und das appellativische Objekt. W: R. Šrámek, Beiträge zur allgemeinen Namentheorie. Wien: Praesens Verlag, s. 241–250. [Przedruk za: K. Rymut (ed.), Proceedings of the Thirteenth International Congress of Onomastic Sciences. T. 2. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1982].
Šrámek, R. (2007b). Die appellativische und die propriale Sprachsphäre. W: tenże, Beiträge zur allgemeinen Namentheorie. Wien: Praesens Verlag, s. 72–77. [Przedruk za: Österreichische Namenforschung 19, 1991].
Šrámek, R. (2007c). Onymische Funktion und funktionale Namenforschung. W: R. Šrámek, Beiträge zur allgemeinen Namentheorie. Wien: Praesens Verlag, s. 64–71. [Przedruk za: Studia Onomastica, Festskrift till Thorsten Andersson […]. Stockholm 1989].
Tryuk, M. (1991). Stan organizacyjny działalności terminologicznej na świecie. W: F. Grucza (red.), Teoretyczne podstawy terminologii. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 97–116.
Włoskowicz, W. (w przygotowaniu). Przekład choronimów roszczeniowych. Przyczynek do toponomastyki translatorycznej. [Artykuł przyjęty do publikacji w tomie: M. Czabańska-Rosada; E. Golachowska, E. Serafin, K. Taborska, A. Zielińska (red.), Pogranicze wschodnie i zachodnie).
Wüster, E. (1979). Einführung in die allgemeine Terminologielehre und terminologische Lexikographie. Wien–New York.
Brendler, S. (2008). Nomematik. Hamburg: baar.
Christoph, E. M. (1991). Zastosowanie teorii prototypów do badań onomastycznych. Rozprawy Komisji Językowej Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego, 17, s. 167–171.
Czerny, A. (2011). Teoria nazw geograficznych. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego.
Frege, G. (1977). Sens i znaczenie. W: tenże, Pisma semantyczne, przeł. B. Wolniewicz. Warszawa: PWN.
Furdal, A. (2007). Semiotyczne nawiązania onomastyki. W: A. Cieślikowa, B. Czopek-Kopciuch, K. Skowronek (red.), Nowe nazwy własne — nowe tendencje badawcze. Kraków: Wyd. Pandit, s. 43–50.
Gerus-Tarnawecka, I. (1981). Appellativization of Proper Names as a Stylistic Function. W: K. Rymut (ed.), Proceedings of the Thirteenth International Congress of Onomastic Sciences. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 325–435.
Grodziński, E. (1973). Zarys ogólnej teorii imion własnych. Warszawa: PWN.
Grucza, F. (1991). Terminologia — jej przedmiot, status i znaczenie. W: F. Grucza (red.), Teoretyczne podstawy terminologii. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 11–44.
Grudzińska, J. (2007). Semantyka nazw jednostkowych. Warszawa: Wyd. Naukowe Semper. J a d a c k a, H. (1978). O formie, znaczeniu i desygnacie terminu. Zagadnienia Naukoznawstwa, 4.
Kaleta, Z. (1998). Teoria nazw własnych. W: E. Rzetelska-Feleszko (red.), Polskie nazwy własne. Encyklopedia, Warszawa–Kraków: Wyd. IJP PAN, s. 15–37.
Karpenko, Û. (1981). Specifika imeni sobstvennogo w âzyke i reči. W: K. Rymut (red.), Proceedings of the Thirteenth International Congress of Onomastic Sciences. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 79–89.
Kuryłowicz, J. (1956). La position linguistique du nom propre. Onomastica, II, s. 1–14.
Lubaś, W. (1993). Onomastyka w systemie językowym (na przykładach słowiańskich). Prace Naukowe UŚ w Katowicach 15. Prace Językoznawcze II, s. 7–24.
Mill, J. (1962). System logiki dedukcyjnej i indukcyjnej, przeł. C. Znamierowski. Warszawa: PWN.
Ogden, C. K., R i c h a r d s, I. A. (1923). The Meaning of Meaning. London: K. Paul, Trench, Trubner & Co.
Russell, B. (1919). Descriptions. [Przedruk] W: Introduction to Mathematical Philosophy of Language. A collection of readings [przekład polski w: J. Pelc (red.), 1967, Logika i język. Warszawa: PWN].
Rutkiewicz-Hanczewska, M. (2012a). Nomina propria i nomina appellativa — układy sa- moistne. O podstawach neuroonomastyki. W: I. Łuc, M. Pogłódek (red.), W komunikacyjnej przestrzeni nazw własnych i pospolitych. Katowice: Wyd. UŚ, s. 299–316.
Rutkiewicz-Hanczewska, M. (2012b). Wstęp do semantyki onimicznej: nomina propria i nomina appellativa — inkluzja czy ekskluzja? W: M. Ološtiak (red.), Jednotlivé a všeobecné v onomastike, 18 slovenská onomastická konferencia, Prešov 12–14 septembra 2011. Prešov, s. 22–31, http://www.pulib.sk/elpub2/FF/Olostiak3/pdf_doc/03-rutkiewicz-hanczewska.pdf (dostęp: 26 XI 2014).
Rutkiewicz-Hanczewska, M. (2013). Genologia onimiczna. Nazwa własna w płaszczyźnie motywacyjno-komunikatywnej. Poznań: Wyd. Poznańskie.
Rutkowski, M. (2007). Nazwy własne w strukturze metafory i metonimii. Proces deonimizacji. Olsztyn: Wyd. UWM.
Rybicka-Nowacka, H. (1991). Normalizacja polskiej terminologii technicznej. W: F. Grucza (red.), Teoretyczne podstawy terminologii. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 141–157.
Rymut, K. (2003). Granica czy strefa przejściowa między nomen appellativum a nomen pro- prium? W: tenże, Szkice onomastyczne i historycznojęzykowe. Kraków: Wyd. IJP PAN, s. 9–12. [Przedruk za: Slavica Lundensia 7, Sueco-Polonica. Materiały z drugiej polsko-szwedzkiej kon- ferencji slawistycznej, Forsakar (Szwecja), 15–18 VI 1979. Lund 1979, s. 175–180].
Siwiec, A. (2012). Nazwy własne obiektów handlowo-usługowych w przestrzeni miasta. Lublin: Wyd. UMCS.
Superanskaâ, A.V. (1973). Obŝaâ teoriâ imeni sobstvennogo. Moskva.
Šrámek, R. (2007a). Das onymische und das appellativische Objekt. W: R. Šrámek, Beiträge zur allgemeinen Namentheorie. Wien: Praesens Verlag, s. 241–250. [Przedruk za: K. Rymut (ed.), Proceedings of the Thirteenth International Congress of Onomastic Sciences. T. 2. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1982].
Šrámek, R. (2007b). Die appellativische und die propriale Sprachsphäre. W: tenże, Beiträge zur allgemeinen Namentheorie. Wien: Praesens Verlag, s. 72–77. [Przedruk za: Österreichische Namenforschung 19, 1991].
Šrámek, R. (2007c). Onymische Funktion und funktionale Namenforschung. W: R. Šrámek, Beiträge zur allgemeinen Namentheorie. Wien: Praesens Verlag, s. 64–71. [Przedruk za: Studia Onomastica, Festskrift till Thorsten Andersson […]. Stockholm 1989].
Tryuk, M. (1991). Stan organizacyjny działalności terminologicznej na świecie. W: F. Grucza (red.), Teoretyczne podstawy terminologii. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 97–116.
Włoskowicz, W. (w przygotowaniu). Przekład choronimów roszczeniowych. Przyczynek do toponomastyki translatorycznej. [Artykuł przyjęty do publikacji w tomie: M. Czabańska-Rosada; E. Golachowska, E. Serafin, K. Taborska, A. Zielińska (red.), Pogranicze wschodnie i zachodnie).
Wüster, E. (1979). Einführung in die allgemeine Terminologielehre und terminologische Lexikographie. Wien–New York.