Słowa kluczowe
nazwy miejscowe
nazwy terenowe
hydronimy
Mazowsze
Streszczenie
As one could expect, the greatest number of the Baltic hydronyms and toponyms are featured in the northeastern part of the Mazovia region in the area of the confluence of the entire Narew and lower Bug. These are mainly names of rivers (35), less numerous are place names (24). The majority of these names is motivated by names featured in the area of historical Prussia and Yatvingia. Moreover, some of them even have direct equivalents in that region; references to the Lithuanian language are less common. This enables us to surmise that the prehistorical Mazovia region was inhabited by West Baltic people, and the Slavic colonizers reached this area in the late prehistorical period.
Bibliografia
Antoniewicz, J. (1967). Toponimiczne nazwy “Prusy” w północnej Polsce i na Rusi Nowo-grodzkiej. Komunikaty Mazursko-Warmińskie, 1-2, 121–129.
Babik, Z. (2001). Najstarsza warstwa nazewnicza na ziemiach polskich. Kraków: Universitas.
Babik, Z. (2015). Przedsłowiańska warstwa nazewnicza północnego Mazowsza – poprawki i uzupełnienia (dorzecze Narwi), Linguistica (Ljubljana), 55(1), 29–45.
Bednarczuk, L. (2018). Problem przedsłowiańskiej hydronimii ziem polskich. W: U. Wójcik, V. Jaros, I. Kuśnierek (red.), Przeszłość w języku zamknięta. In memoriam Andrae Bań-kowski (s. 67–86). Częstochowa: AJD.
Bijak, U. (2001). Nazwy miejscowe południowej części dawnego województwa mazowieckiego. Kraków: DWN.
Bijak, U. (2013). Nazwy wodne dorzecza Wisły. Potamonimy odapelatywne. Kraków : IJP PAN.
Bilut, E. (1995). Gewässernamen im Flussgebiet des westlichen Bug (Hydronymia Europaea 10). Stuttgart: Franz Steiner Verlag.
Biolik, M. (2005). Gewässernamen im Flussgebiet der Narew von der Quelle bis zur Eimundung der Biebrza (t. 1–2) (Hydronymia Europaea 19–20). Stuttgart: Franz Steiner Verlag.
Blažienė, G. (2005). Baltische Ortsnamen in Ostpreussen (Hydronymia Europaea: Sonderband III). Stuttgart: Franz Steiner Verlag.
Būga, K. (1958–1962). Rinktiniai raštai (t. 1–3). Vilnius: Valstybinė politinės ir mokslinės literatūros leidykla.
Duma, J. (1999). Nazwy rzek lewobrzeżnego Mazowsza (z całym dorzeczem Pilicy). Warszawa: Towarzystwo Naukowe Warszawskie.
Falk, K. O. (1976). Regestr sPisania Iezior...roku 1569. Acta Baltico-Slavica, 10, 89–179.
Gerullis, G. (1922). Die altpreussischen Ortsnamen. Berlin–Leipzig : Walter de Gruyter.
Gołąb, Z. (1990). Czy Warszawa (starsze Warszewa) rzczywiście pochodzi od pomorskiego imienia Warsza – Warcisława. Onomastica, 35, 55–65.
Handke, K. (2011). Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Wydawnictwo Muzeum Historycznego m. st. Warszawy.
Zwoliński, P. (red.) (1965). Hydronimia Wisły. Cz. 1: Wykaz nazw w układzie hydro-graficznym. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Kamiński, A. (1953). Jaćwież. Terytorium, ludność, stosunki gospodarcze i społeczne. Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe.
Kondratiuk, M. (1985). Elementy bałtyckie w toponimii i mikrotoponimii regionu białostoc-kiego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Kowalczyk-Heyman, E. (2013). Dzieje granicy mazowiecko-krzyżackiej (między Pisą a Bie-brzą). Warszawa: DiG.
Milewski, T. (1947). Stosunki językowe polsko-pruskie. Slavia Occidentalis, 18, 21–84.
NMP = Rymut, K. i in. (red.) (1996–2018). Nazwy miejscowe Polski (t. 1–15). Kraków: IJP PAN.
Otrębski, J. (1959). Z badań onomastycznych: 1. Pilica, 2. Przemsza. Onomastica, 4, 75–77.
Pałucki, W. (red.) (1973). Atlas historyczny Polski. Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku (t. 1–2). Warszawa: Instytut Historii PAN, PWN.
Przybytek, R. (1993). Ortsnamen baltischer Herkunft im südlichen Teil Ostpreussens (Hydro-nymia Europaea: Sonderband [I]). Stuttgart: Franz Steiner Verlag.
Rola-Stężycki, A. Z. (2019). Prusowie pod Grójcem. Instytut Genealogii. http://www.instytut-genealogii.com.pl/index.php?mod=artykuly&id=2&itemid=222
Rzetelska-Feleszko, E. (1999). Niektóre mazowieckie nazwy rzek podejrzane o pochodzenie bałtyckie. Studia Slawistyczne, 1, 262–273.
Samsonowicz, H. (red.) (2006). Dzieje Mazowsza (t. 1–3). Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku.
Sianko, P. (2019). Granica mazowiecko-litewska do 1569 roku. Kształtowanie się, rola spo-łeczna [rozprawa doktorska, Uniwersytet w Białymstoku]. Repozytorium UwB. https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/handle/11320/9080
Toporov, V. (1975–1990). Prusskij jazyk. Słovar’ (t. 1-5). Moskva.
Trautmann, R. (1925). Die Altpreussischen Personennamen. Göttingen: Vandenhoeck & Ru-precht.
Tyszkiewicz, J. (1974). Mazowsze północno-wschodnie we wczesnym średniowieczu. Historia pogranicza nad górną Narwią do połowy XIII w. Warszawa: PWN.
Udolph, J. (1990). Die Stellung der Gewässernamen Polens innerhalb der alteuropäischen Hydronymie. Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag.
Vanagas, A. (1981). Lietuvių hidronimų etimologinis žodynas. Vilnius: Mokslas.
Witczak, K. T. (2015). Węgra — dawny hydronim jaćwięski. Onomastica, 59, 271–280.
Wolf, A. i Rzetelska-Feleszko, E. (1982). Mazowieckie nazwy terenowe do końca XVI wieku. Warszawa: PWN.
Zierhoffer, K. (1957). Nazwy miejscowe północnego Mazowsza. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.